Fizahan-teny

Ohabolana : milaza

Ohabolana 1Akory ilay malaina: asaina miasa lohataona, manao hoe vaky lafika aho; asaina manosy fahavaratra, mararin' ny tazo aho; avela an-tanàna, tsy mahamasa-kanina. [2.165]
Akory ity ilay malaina : asaina miasa lohataona, milaza ho vaky lafika; asaina manosy fahavaratra, milaza ho mararin' ny tazo; avela an-tanàna tsy mahamasa-kanina. [2.558 #94]
Dikanteny frantsayRegardez-moi ce paresseux: on veut le faire bêcher au printemps, il dit qu' il a des crevasses aux pieds; on veut le faire piétiner les rizières en été, il prétend avoir la fièvre; on le laisse au village, il ne peut pas même cuire les repas. [2.165]

Ohabolana 2Amboninjato mitafy tohy loha : milaza, tsy mba inoana ; manontany, tsy mba valiana. [2.415 #612]
Dikanteny frantsayC' est un centenier vêtu d' un lamba rapiécé : s' il parle on ne le croit pas ; s' il interroge on ne lui répond pas. [2.415 #612]
Fanazavana frantsaySe disait des chefs qui à cause de leur avarice n'avaient pas d' autorité, et de ceux qui devenus pauvres, perdaient leur autorité. [2.415 #612]

Ohabolana 3Andrianjato, Andrianarivo, aza manao Andrianentoarivo mitsara tsy mahefa mitsara aman-kodiny. [2.415]
Aza manao toa an' Andrianentoarivo izay manameloka tsy milaza ny antony, ka sady mitsara no manenda-koditra. [2.415]
Dikanteny frantsayPrinces et seigneurs, qui que vous soyez, ne jugez pas comme Andrianentoarivo qui condamne sans jugement et sans dire le motif de la condamnation, mais qui juge en enlevant la peau du tanguin et en administrant le poison. [2.415 #3332]
Fanazavana frantsayAllusion à la cruauté d'Andrianentoarivo qui non content d'administrer le poison aux poulets par l' épreuve du tanguin, l'administra le premier aux hommes : ce proverbe remonte à l' époque du roi Andrianjaka au commencement du XVIIe siècle. [2.415 #3332]

Ohabolana 4Androngolahy milanja voantay : izy milanja ny manga indray no milaza manehi-nify. [2.415 #700, 2.653 #223]
Androngo milanja voatay : ny milanja ny manga indray no milaza ho manehi-nify. [2.558 #241]
Aza manao androngolahy milanja voantay, ka izy milanja ny manga indray no milaza manehi-nify. [2.165]
Dikanteny frantsayLézard qui porte un bousier : il porte une riche proie, et voilà qu' il se plaint d' avoir mal aux dents. [2.415 #700]
Fanazavana frantsayLe peuple est exploité, et ce sont les exploiteurs qui se plaignent. [2.415 #700]

Ohabolana 5Aza manome vohony. [2.415 #4913]
Aza milaza vohony. [2.415 #4914]
Dikanteny frantsayNe dites pas l' envers. [2.415 #4914]
Ne présentez pas le revers d'une natte. [2.415 #4913]
Fanazavana frantsayNe trompez pas. [2.415 #4981]

Ohabolana 6Aza milaza ho tetezana ka tsy sahy mita. [2.558 #780]
Aza milaza tetezana ka tsy sahy mita. [2.165 #935]
Tsy mety raha milaza rano marivo tsy sahy miroboka, na milaza tetezana fa tsy sahy mita. [2.558 #4647]
Tsy mety raha milaza tetezana, ka tsy sahy mita. [2.653 #3464, 2.974 #36]
Dikanteny frantsayNe parlez pas d' un pont sur lequel vous ne voulez pas passer vous-même. [2.165 #935]
Ne pas parler île pont, si l’on n'ose pas traverser. [2.974 #36]

Ohabolana 7Aza milaza miara-mahita. [2.165]
Aza milaza miara-mahita, tahaka ny adin’ ombilahy an-tsena. [2.653 #628]
Aza milaza miara-mahita, tahaky ny adin' ombalahy an-tsena. [2.415 #4738]
Aza milaza miara-mahita toy ny adin' ombalahy an-tsena. [2.558 #779]
Milaza miara-mahita, tahaka ny adin' ombalahy. [2.558 #2343]
Milaza miara-mahita, toy ny adin’ ombilahy. [2.653 #1788]
Dikanteny frantsayNe parlez pas (à quelqu' un) d' une chose qu' il a vue comme vous. [2.165]
Ne racontez pas des choses que tout le monde a vues, comme les combats de taureaux au marché. [2.415 #4738]
Fanazavana frantsaySe disait de ceux qui racontent ce que tout le monde sait. [2.415 #4738]

Ohabolana 8Bila fandeha mananatra ny mahitsy famindra : mahay milaza soa ho an' ny olona, fa tsy mahay ho an-tena. [2.558 #900]

Ohabolana 9Eo am-panaovana miady varotra ny ho avo, ka nony handalotra no milaza ho saro-panina. [2.558 #1041]

Ohabolana 10Jiolahy miady an' efitra ka izay mahery, milaza amin' Andriana. [2.558]
Jiolahy miady an' efitra, ka izay mahery milaza amin' ny andriana. [2.165 #1077, 2.415 #4288]
Dikanteny frantsayDes brigands qui se battent dans un désert: ceux qui sont les plus forts vont parler au souverain, des misérables qui les ont attaqués, afin de les faire punir. [2.165]
Des brigands se battent dans un lieu désert : ceux qui triomphent vont parler au souverain. [2.415 #4288]
Fanazavana frantsayCe n' est pas bête! [2.165]
Ils vont dénoncer les autres. [2.415 #4288]

Ohabolana 11Kamboty mihaino kabary : milaza tsy misy mpihaino, manontany tsy ilazan' ny olona. [2.415 #1027, 2.558 #1601, 2.653 #1226]
Dikanteny frantsayOrphelin qui assiste à une réunion où l' on discute : s' il parle, personne ne l' écoute; s' il interroge, personne ne lui répond. [2.415 #1027]
Fanazavana frantsaySe disait des gens sans autorité. [2.415 #1027]

Ohabolana 12Lozan' izay mahita ka tsy milaza, ary lozan' izay ilazana ka tsy mino. [2.415 #6506, 2.653 #1387]
Dikanteny frantsayMalheur à celui qui voit et n' avertit pas, malheur à celui qui est averti et ne veut rien croire. [2.415 #6506]

Ohabolana 13Mahadidy maso mpanandro ary manoto azy milaza, fa mamitaka ny adala, ka aza manandro foana. [2.415 #127]
Dikanteny frantsayRendre chassieux les astrologues trompeurs et les broyer quand ils prédisent, car ils trompent les simples : ils ne doivent pas parler à la légère. [2.415 #127]
Fanazavana frantsayCe proverbe montre le caractère sacré de la divination par les astres. [2.415]

Ohabolana 14Mamono volana an-drano, ka milaza andro tsara amin' olona. [2.415]
Mamono volana an-trano, ka milaza andro tsara amin' olona. [2.415]
Mamono volana an-trano toa mpanandro tsy mahay. [2.558]
Mamono volana an-trano toa mpimasy kamo. [2.558]
Dikanteny frantsayDeviner la nouvelle lune sans sortir de la maison et dire aux gens le jour faste ou heureux. [2.415 #128]
Fanazavana frantsaySe disait des astrologues qui au lieu de consulter les astres, restent tranquillement chez eux et font de vaines prédictions ; se disait aussi de ceux qui sous de faux prétextes, manquent la corvée ou d' autres rendez-vous. [2.415 #128]

Ohabolana 15Milaza ho tsy tia hazandrano, ka mivoky toho lena. [2.653]
Milaza tsy ho tia hazandrano ka no mivoky toho lena. [2.558 #2342]

Ohabolana 16Ny ateran-kira indray no milaza tsy mahay. [1.1]
Tsy mety raha ny ateran-kira indray no manao tsy mahay. [2.165 #580, 2.653 #3472]
Tsy mety raha ny ateran-kira indray no milaza ho tsy mahay. [2.558 #4657]
Fanazavana malagasyEnti-milaza ireo omen-javatsoa ne fa tsy mba mahay mamaly ara-panajana. [1.1]
Dikanteny frantsayIl n' est pas convenable que ceux auxquels on chante (pour les inviter à se joindre aux chants) disent: "Nous ne savons pas" . [2.165]
Fanazavana frantsayAllusion aux anciennes confréries de chanteurs qui s' en allaient "apporter le chant" de village en village. Ce proverbe veut dire qu' il ne faut pas refuser les invités. [2.165]

Ohabolana 17Ny mazoto no nambinina ka ny kamo avy koa no milaza ho miandry lahatra. [2.558 #3141]

Ohabolana 18Rafotsibe manandrana anana : tsy milaza ny hafiny, fa ny masony mangarika ihany. [2.415 #1899, 2.165]
Rafotsibe manandran' anana, tsy milaza ny tsantsony na miteny ny hafiny fa maso mangarika ihany. [2.558]
Dikanteny frantsayLa vieille goûtant aux herbes potagères (quelle fait cuire): elle ne dit pas qu' elles sont bonnes, mais ses yeux vous regardent de travers (pour que vous n' y touchiez pas). [2.165 #1971]
Vieille qui goûte des herbes qu' elle a fait cuire : elle ne dit pas que c' est bon, mais ses yeux regardent de travers pour qu' on n' y touche pas. [2.415 #1899]

Ohabolana 19Raha misy milaza azy ho amalon-javatra, ny aty kosa fintana tsara tefy. [2.558 #234]

Ohabolana 20Toy ny varo-boangahazo an-tsena, ka tsy misy milaza ny azy ho mangidy. [2.558 #4354]

Ohabolana 21Tsy mamindrafom-boninahitra, ka milaza ratsy ny sasany. [2.415 #4894, 2.653 #3372, 2.558]
Dikanteny frantsaySans pitié pour l' honneur on dit du mal des autres. [2.415 #4894]

Ohabolana 22Tsy mety raha tsy miandry ny rariny, nefa milaza ho mpandefitra. [2.558 #4686]

Ohabolana : milazà

Ohabolana 1Milazà ny tsy hitan' ny maso raha te-handainga. [2.558 #2344]

Fizahan-teny