Fizahan-teny |
| ||||||||||||||||||||
Ohabolana : tsara | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 1 | Adin' ankizy: miady maraina, tsara hariva. [1.1 #416]
Miady maraina fa tsara hariva, toy ny adin' ankizy. [2.558] Miady maraina, tsara hariva; miady hariva, tsara maraina : toy ny adin’ ankizy. [2.653] Miady maraina, tsara hariva; miady hariva, tsara maraina, toy ny mpivady. [2.165 #1797] Mpivady miady maraina, tsara hariva ; miady hariva, tsara maraina. [2.415 #1306] Mpivady miady maraina, tsara hariva ; miady hariva, tsy miloaka ny andro maraina. [2.415 #1306] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Entina milaza ny olona miady tsy mba manana otri-po na fankahalana maharitra fa mora mifankahazo na mihavana indray. [1.1 #416] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | En guerre le matin, en paix le soir; en guerre le soir, en paix le matin, comme des époux. [2.165]
Époux qui se disputent le matin, le soir ils sont réconciliés ; s' ils se disputent le soir, le lendemain matin ils sont réconciliés. [2.415 #1306] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des disputes incessantes mais sans conséquences. [2.415 #1306] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 2 | Akanga tsara soratra takalozana akoho taman-trano. [1.1 #41, 1.3]
Aza atakalo akanga tsara soratra ny akoho taman-trano. [1.5] Mahita ny akanga tsara soratra ka manary ny akoho taman-trano. [2.165 #1667, 2.415 #1377, 2.558 #1887, 2.653 #1427] Ny akoho taman-trano atakalo akanga mandositra. [2.415 #1388] Tsy mety raha ny akanga tsara soratra, no andaozana ny akoho taman-trano. [2.415 #1412] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Zavatra marevaka ivelany anariana zava-tsoa maharitra. [1.1 #41] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ce n' est pas bien d' abandonner pour une pintade au beau plumage, la poule domestique habituée à la maison. [2.415 #1412]
Changer une poule domestique habituée à la maison, pour prendre une pintade coureuse. [2.415 #1388] Échanger un bien solide contre un bien fallacieux de brillante apparence. [1.3] N'échangez point un bien solide contre un bien fallacieux. [1.5] Voir une pintade au beau plumage et abandonner pour elle la poule domestique habituée à la maison. [2.415 #1377] Voir une pintade de belle couleur et se défaire de la poule qu' on avait depuis longtemps. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe se disait du mari abandonnant la mère de ses enfants pour prendre une coureuse de belle apparence ; il se disait aussi des gens qui laissaient un bien sûr, pour un autre moins sûr. [2.415 #1412]
Se disait des maris qui laissaient leur femme pour prendre une coureuse de belle apparence. [2.415 #1377] Se disait du mari se laissant séduire par une femme de belle apparence et quittant pour elle la mère de ses enfants. [2.415 #1388] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 3 | Akoho avy no Akoho avy ve ka ilana famaky! [2.558] Akoho iray no hovonoina ka famaky tsara zarana no indramina. [2.558] Akoho no rasaina, ka famaky no tadiavina. [2.974 #286] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Chercher une hache, alors qu’il s’agit de découper un poulet. [2.974 #286]
Même pour découper une poule, il a besoin d' une hache. [2.415 #2057] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Il se trouve embarrassé pour un rien. [2.415 #2057] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 4 | Aleo kely fanahy sitrak' olona, toy izay be fanahy maty foana. [2.165 #1624]
Aleo kely fanahy sitrak' olona, toy izay be fanahy maty maina. [2.558 #114] Tsara ny kely fanahy sitrak’ olona, fa ratsy ny be fanahy maty foana. [2.558 #4407, 2.653 #3285] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Mieux vaut n' être pas trop malin mais aimé, que d' avoir trop d' esprit et en souffrir. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 5 | Aleo ratsy tarehy ka tsara fanahy, toy izay tsara tarehy ka ratsy fanahy. [2.165 #93] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il vaut mieux être laid et bon, que d' être beau et méchant. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 6 | Andevolahy mandihy Ankizilahy mandihy Ankizilahy mandihy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Un esclave dansant sur un tas de cendres: il entend résonner ses pas, sans s’apercevoir que ses yeux s’emplissent de poussière. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 7 | Andro tsara ny miarim-bolana, ka soa ny tanteraka aminy, fa manantena ho feno. [2.415 #67] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | C' est un jour favorable que le treizième de la lune : les affaires entreprises ce jour-là réussiront, car on attend qu' il y ait plénitude. [2.415 #67] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | La lune sera pleine et l' affaire réussira parfaitement. [2.415 #67] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 8 | Antananarivo no tsara trano ka Ivakiniadiana no sola vantony. [2.558 #326, 2.653 #245, 1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Ny soa ho an' ny sasany indraindray mitarika fahavoazana ho an' ny hafa. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 9 | Antova a | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 10 | Antsibe latsaka Antsibe latsaka Antsibe latsaka | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Couteau tombé dans l' eau : qu' on le voie souvent de peur qu' il ne se rouille. [2.415 #615]
Un grand couteau tombé dans une mare: si on l' y laisse, il se rouillera. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des chefs qu' il fallait surveiller car l' occasion fait le larron. [2.415 #615] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 11 | Antsibe tsara ofana ireo, adidy tsy mba mahadilo ; lefona tsara varombo, atomboka tsy mba milefitra ; tangen-tsara hafatra, tsy mba mena-maso mitsara. [2.415 #616] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Les chefs sont comme des coutelas bien trempés qui ne s' émoussent pas en tranchant ; comme des lances bien emmanchées qui ne plient pas en pourfendant ; comme le tanguin qui exécute fidèlement ce dont on le charge et juge avec impartialité. [2.415 #616] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Paroles du roi Andrianampoinimerina à son fils Radama ; elles servaient d' éloges pour ceux qui travaillaient bien. [2.415 #616] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 12 | Aombilahy vanga, tsara | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 13 | Avaho tsara ny teninao, fa roa ny manonaka : ny iray mihonaka ny taviny ; ny iray nihonaka ny ihany. [2.653]
Avaho tsara ny teninao fa roa ny manonaka : ny iray Roa ny mihonaka (manonaka) : ny iray | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 14 | Aza asiana nofin' ny lahy, ka tsara, ary ny nofin' ny vavy Aza asiana nofin' ny lahy sy nofin' ny vavy. [2.415 #266, 2.653 #334] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Qu'il n' y ait point rêve du mari et rêve de la femme. [2.415 #266] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Il doit y avoir entente entre les époux. [2.415 #266] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 15 | Aza manao toy ny rafozana jamba, ka aleo Mamangy rafozana jamba, ka ny manome lamba tsy hitany, fa ny manome sira kely no ankasitrahany. [2.415 #1449] Mamangy rafozana jamba, ka ny manome lamba tsy hitany fa ny manome sira tsaroan' ny lelany no ankasitrahany. [2.558 #130] Mamangy rafozana jamba, ka ny manome lamba tsy hitany, fa ny nanome sira kely no ankasitrahany. [2.653 #1468] Rafozana jamba, ka aleony sira ren' ny lelany toy izay lamba tsara. [2.558 #3540] Rafozana jamba: ny manatitra lamba tsy hitany, fa ny manatitra sira kely no isaotsaorany. [1.3 #498] Rafozana jamba: ny manatitra lamba tsy hitany, fa ny manatitra sira no isaotsaorany. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza ny olona mahatsiaro ny soa kely fa tsy mahatsiaro ny soa lehibe atao azy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Belle-mère aveugle: si on lui donne un lamba, elle ne voit pas, mais si on lui donne un peu de sel, elle remercie avec effusion [1.3 #498]
Ne faites pas comme une belle-mère aveugle, qui aime mieux qu' on lui donne un peu de sel plutôt qu' un beau lamba. [2.415 #1438] Ne faites-pas comme une belle-mère aveugle, qui préfère qu' on lui donne un peu de sel plutôt qu' un beau "lamba" . [2.165] Visitez votre belle-mère aveugle et donnez-lui un lamba, elle ne le voit pas ; donnez-lui un peu de sel, cela lui est agréable. [2.415 #1449] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Comme elle est aveugle, il lui importe peu quelle soit bien mise. [2.165]
Elle ne voit pas le lamba. [2.415 #1438] Le tout n'est pas de donner, il faut savoir donner ; autre sens : oublier un grand service et se montrer reconnaissant d'un petit service. [2.415 #1449] Sensible aux petits services, insensible aux grands [1.3 #498] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 16 | Aza manao Aza manao Aza manao | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Les plumes de la queue du coq: elles sont assez grandes (litt. fameuses), mais viennent derrière les autres. [2.165 #1475]
Ne faites pas comme les plumes de la queue du coq : c' est sur la partie postérieure que sont les plus belles. [2.415 #3241] Plumes de la queue d' un coq : ce sont les plus brillantes qui sont derrière. [2.415 #6055] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des gens qui réservent tous leurs soins aux choses les moins importantes. [2.415 #3241] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 17 | Aza ny vady an-trano no atao tsy ho zavatra, fa izay mihaingo tsara avokoa. [2.165 #1805, 2.415 #1274] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il ne faut pas mépriser votre femme, car toutes celles qui sont bien habillées sont belles. [2.165]
Ne méprisez pas votre femme, car toutes celles qui se sont parées sont belles. [2.415 #1274] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ne vous laissez pas séduire. [2.415 #1274]
Restez fidèle et ne soyez pas séduit par la belle apparence d' autres femmes. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 18 | Aza tafandry manana aretina. [2.165 #1996]
Aza tafandry manana aretina, tahaka ny didimaso tsara ondana. [2.653 #710] Aza tafandry manana aretina, tahaky ny didimaso tsara ondana. [2.415 #3242] Nahoana no tafandry manana aretina, ohatra ny didi-maso tsara ondana ? [2.653] Nahoana no tafandry manana aretina toy ny didimaso tsara ondana. [2.558] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ne dormez pas tranquillement quand vient la maladie, comme l' homme aux yeux chassieux qui dort sur un bon oreiller malgré sa maladie. [2.415 #3242]
Ne soyez pas tranquille tout en étant malade. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Inquiétez-vous de vous soigner et de guérir. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 19 | Aza tsara vava fahavaratra fa ratsy vava ririnina. [2.558 #56, 2.653 #719] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 20 | Aza tsara vava ririnina toy ny mpamboly | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 21 | Bevohoka tsara teraka ka indray latsaka ny zaza sy ny ahitra. [2.558 #59] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 22 | Boka misikidy : ny tokin' aina dia tsara ihany, fa ny hasoavana tsy misy intsony. [2.415 #1973]
Boka misikidy : ny tokin’ aina tsara ihany, fa ny hasoavana tsy misy intsony. [2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Lépreux qui consulte le sikidy pour connaître l'avenir : des promesses de vie il y en a bien, mais de la beauté il n'y en a plus. [2.415 #1973] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Le lépreux n' a rien à faire contre son sort, on ne peut l' exorciser. [2.415 #1973] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 23 | Boka nisikidianana: ny tokin’ aina dia tsara, fa ny tenany be nahafahana. [2.415 #125, 2.653 #813] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Lépreux pour qui on consulte le sort par le sikidy : la promesse de vie est belle, mais son corps est bien mutilé. [2.415 #125] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe dit le malheur du lépreux qui restera toujours incapable d'être exorcisé ; on l' appliquait à toute difficulté insurmontable. [2.415 #125] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 24 | Didimaso tsara ondana ka matory manana aretina. [2.558 #992]
Didimaso tsara ondana : matory manana aretina. [2.653 #848, 1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Ilazana olona manana aretina na misy mahavoa azy, nefa misy zavatra mahasondriana azy ka mipetrapetraka tsy manahy na inona na inona izy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 25 | Dihin’ i | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 26 | Fanambadian-dRainimanafika, ka ny mody tsy alaina mba tsara ihany. [2.558 #1080]
Fanambadian-dRainimanafika : ny mody tsy alaina mba tsara ihany. [2.415 #1368, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Faire comme dans le mariage de Rainimanafika : il vaut mieux laisser la femme revenir d'elle-même. [2.415 #1368] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe fait allusion à une légende ; on le disait à l' homme que son épouse avait abandonné pour retourner chez ses parents ; paroles de consolation, encouragement à ne faire aucune démarche humiliante auprès de la fugitive. [2.415 #1368] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 27 | Fanambadian' ny | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Le mariage chez les Manontalahy, les femmes divorcées retournent chez leurs maris de leur propre mouvement et ça va bien. [2.165]
Le mariage chez les Manontalahy : les femmes divorcées reviennent chez leurs maris et tout va bien. [2.415 #1370] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 28 | Fanompoan' ankotralahy, ka ny marary manao izay ho vitany, ary ny tsara fanahy mamono masoandro. [2.415 #371] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | C'est la corvée des soldats portant giberne : les malades font ce qu' ils peuvent, et ceux qui se portent bien travaillent jusqu' au coucher du soleil. [2.415 #371] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Il s' agissait là d' une corvée particulièrement pénible. [2.415 #371] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 29 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 30 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 31 | Henan' ny mpitsoka Henan' ny mpitsoka mozika : ataovy tsara zara fa | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Viande qu' on donne en récompense aux musiciens : qu' on la partage bien, car c' est le prix du souffle de la vie. [2.415 #4491] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Allusion à la cote personnelle ou prix de la vie vidin' aina ; cette cote personnelle était payée au souverain. [2.415 #4491] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 32 | Ho faty, ka tsy maty tsara ihany, fa Ho faty ka tsy maty tsara ihany fa no Indrindra ho faty ihany ka tsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Comme il mourra sûrement, ne faut-il pas qu' il use une natte? [2.165]
Puisqu'on va mourir, pourquoi ne pas mourir simplement au lieu de déchirer les nattes? [2.415 #2856] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe disait la résignation. [2.415 #2856]
Il faut bien qu' il jouisse de la vie! [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 33 | Hosy be rano ka mahavery bainga. [2.558 #95]
Hosy be rano ka mahavery ny bainga. [2.165 #1215] Hosy be rano, mahavery ny bainga. [2.653 #1103] Lainga tsara lahatra, mahavery rariny, hosy be rano, mahavery bainga. [2.558 #1681] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Dans une rizière trop inondée d' eau, les mottes sont cachées. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Et il est difficile de les briser, puisqu' on ne les voit pas. L' excès est nuisible en tout. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 34 | Ho tsara mandroso, ho tsara miverina. [2.415 #4134]
Tsara mandroso, tsara mivarina. [2.415 #4134] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Soyez bien en allant, soyez bien en revenant. [2.415 #4134] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Souhait de bon voyage : allez et revenez heureusement. [2.415 #4134] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 35 | Indro soa, indro tsara, dia ny rano avara-tanàna no androana. [2.558 #1435, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 36 | Izay hajaina tsy ho andriana tsy akory, ary izay manaja tsy ho andevo tsy akory; ka tsara ny mifanaja. [2.165 #187] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Être respecté ne rend pas noble, et respecter ne rend pas esclave; donc il est bon de se respecter l' un l' autre. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 37 | Izay manana-tsira, mahay mahandro, izay manana-tsira ka mahay mahandro. [2.165 #1600, 2.974 #284] manana-tsira ka mahay mahandro, manana-tsira ka mahay mahandro, manana-tsira ka mahay mahandro, | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Etre bon cuisinier parce qu’on a du sel. [2.974 #284]
Qu' a du sel fait bonne cuisine, qui possède l' amour de son époux sait parler. [2.415 #1293] Quand on a du sel, on peut faire la cuisine. [2.165 #1600] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | On réussit quand on a ce qu' il faut. [2.415 #1293] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 38 | Izay tsara loha Tsara loha, ka Tsara loha ka | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Elle a une belle tête et c' est pourquoi ses tresses lui vont bien. [2.165 #1286]
Les jolies figures sont embellies par la parure et par les tresses de cheveux. [2.415 #2435] Une jolie tête est encore embellie par les tresses de cheveux. [2.415 #2468] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des personnes qui en plus de belles qualités, avaient de la fortune. [2.415 #2468] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 39 | Izay tsy an' ny tena toa tsara. [2.415 #1374] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ce qui n' est pas à soi, paraît bien. [2.415 #1374] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des gens qui se dégoûtent de ce qu' ils ont et aiment le nouveau : ainsi la femme à laquelle on n' est pas marié, paraît bien. [2.415 #1374] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 40 | Izy no tsara torimaso, efa | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 41 | Jiafotsy tsara soratra ririnina : mbola tsy afa-po dia misaraka. [2.558]
Jiafotsy tsara soratra ririnina ; tsy mbola afa-po, ka misaraka. [2.415 #5270, 2.653 #1215] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Rabane à jolis dessins en hiver : on s' en sépare avant d' en avoir assez. [2.415 #5270] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | On la quitte à regret, mais on la quitte, parce que c' est trop froid ; ainsi des choses qu'on quitte à regret. [2.415 #5270] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 42 | Kibo mikoraika : tompony mahalala. [1.147 #K16]
Kibo mikoraraika : hianao tompony no mahalala azy tsara. [2.558 #110] Kibo mikoraraika, ka ny tompony ihany no mahalala. [2.165 #2269] Kibo mikoraraika, ka ny tompony no mahalala azy. [2.415 #3255] Kibo mikoraraika : ny tompony no mahalala. [2.653 #1262, 1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza fa raha misy zavatra mahazo ny tena, dia ny tena ihany no mahalala azy; ianao tompony ihany no afaka handinika ny aminy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Si le ventre fait du bruit, c' est à son maître à le savoir. [2.165]
Si le ventre fait du bruit, c' est au maître à le savoir. [2.415 #3255] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Chacun connaît ses propres affaires et les arrange à sa façon ; chacun connaît les paroles qu' il a prononcées et les arrange. [2.415 #3255]
Quand un méfait a été commis, c' est le malfaiteur lui-même qui pourrait le mieux renseigner là dessus. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 43 | Lainga tsara lahatra ka mandrobo ny mpihaino. [2.558 #1682] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 44 | Lamban' antitra : tsy ilana izay rendrarendrany intsony, fa ny mafy ihany no tsara. [2.415 #1829, 2.653]
Lamban' antitra : tsy mila izay rendrarendrany, fa ny mafy sy ny mafana no iadiam-barotra. [2.558 #1707] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Lamba de vieillard : il n' y a plus besoin de couleurs brillantes, il est bien s' il est solide. [2.415 #1829] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Le vieillard n' a plus de prétentions. Autre sens : préférer la solidité à l' éclat. [2.415 #1829] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 45 | Lava ny tanety, ka misy fisainana. [2.165 #1593, 2.415 #6070]
Lava ny tanety misy fisainana. [2.558 #1764] Mieritrereta lalina, fa raha lava ny tanety misy fisainana. [2.558 #2295] Mieritrereta tsara, fa raha lava ny tanety misy fisainana. [2.415 #6075, 2.653 #1748] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | La colline est longue et il y a le temps de réfléchir. [2.415 #6070]
La route est longue, et on a le temps de réfléchir. [2.165] Réfléchissez bien ; car lorsque la colline est longue, il y a le temps de réfléchir. [2.415 #6075] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Allusion aux paroles du sage Hagamainty pour obtenir du roi Andrianampoinimerina la grâce d' un condamné. [2.415 #6075]
Paroles du sage conseiller Hagamainty au roi Andrianampoinimerina, en faveur d' un voleur condamné à être exécuté à l' extrémité d' une colline ; le roi réfléchit sur les paroles de son conseiller et accorda la grâce. Ces paroles, devenues proverbiales, signifient qu' il faut réfléchir avant d'agir puisqu'on a encore le temps de le faire. [2.415 #6070] Se dit en parlant d' une affaire qui n' est pas pressée. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 46 | Madio volon-tsokina, tsara volon’ anivona : tsara manan-takaitra. [1.147 #M3] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 47 | Mahafisaka ny lela : mijoro ny tsara. [1.147 #M6] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 48 | Mahamenatra raha tsara loha tsy | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 49 | Mahia nohatsaraina toa hisatra. [2.558 #1878]
Tsara mahia toa hisatra. [2.558 #4402] Tsara mahia, toy ny hisatra. [2.415 #1593, 2.653 #3282] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Beau dans la maigreur comme les joncs. [2.415 #1593] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 50 | Malahelo tsara levenana, ka voninahitry ny havan-dray sy reny. [2.558 #1922] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 51 | Mamy ny fary, fa misy faikany ; mamy n' akondro, fa misy hodiny ; ary tsara ny raozy, fa misy tsilony. [2.974 #480] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | La canne à sucre est douce, mais laisse un résidu ; la banane est douce, mais a une peau ; la rose est belle, mais est entourée d'épines (nulle part la perfection). [2.974 #480] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 52 | Mamola-tehina ny osa : | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 53 | Mamono volana an-drano, ka milaza andro tsara amin' olona. [2.415]
Mamono volana an-trano, ka milaza andro tsara amin' olona. [2.415] Mamono volana an-trano toa mpanandro tsy mahay. [2.558] Mamono volana an-trano toa mpimasy kamo. [2.558] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Deviner la nouvelle lune sans sortir de la maison et dire aux gens le jour faste ou heureux. [2.415 #128] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des astrologues qui au lieu de consulter les astres, restent tranquillement chez eux et font de vaines prédictions ; se disait aussi de ceux qui sous de faux prétextes, manquent la corvée ou d' autres rendez-vous. [2.415 #128] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 54 | Mampisalasala ohatra ny mitsako vozon' akoho : hatelina toa taolana, haloa toa nofony. [2.558]
Mampisalasala, ohatra ny mitsako vozon’ akoho ; hatelina, toa taolana; haloa, toa nofony ihany. [2.653] Manalasala ohatra ny vozon' akoho tanora. [1.1] Manalasala ohatra ny vozon' akoho tanora; hanina toa taolana, avala toa nofony ihany. [1.1] Salasala Salasala toa vozon' akoho tanora : haloa toa nofony, hatelina toa taolana. [2.558 #3816] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza zavatra tsy hita hatao ho tsara na ratsy ka manahirana ny saina ny manapaka na hitana na hamela azy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ambigu ou équivoque comme le cou d’un jeune poulet : le rejeter? mais c’est de la chair ; l’avaler ? mais c’est de Vos. [2.974 #280]
Ni l' un ni l' autre, tel le cou d' un poulet : si on veut le rejeter, il semble cependant que c' est de la chair ; si on veut l' avaler, il semble que c' est un os. [2.415 #4590] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait pour signifier l' incertitude, quand on se demandait par exemple si un procédé dénotait amitié ou hostilité. [2.415 #4590] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 55 | Manao tsara ihany andriana. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Faire le salut au souverain et aux nobles. [2.415 #4082] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Il y avait une formule spéciale de salut : tsara va tompoko e ? allez-vous bien monsieur? La réponse était : tsara ihany e, je vais bien. [2.415 #4082] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 56 | Mandoka ny ratsy, manao toetr’ eso ; manaratsy ny tsara, manao volohala. [2.653 #1591] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 57 | Manompo Vazaha didimaso : manao tsara, voapaika ; manao ratsy, voapaika. [2.415 #781]
Manompo Vazaha kiro maso : manao soa voapaike, manao raty voapaike. [1.68] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Celui qui sert un Blanc chassieux est blâmé qu' il fasse bien ou mal. [1.68]
Serviteur d' un Blanc aux yeux chassieux : s' il fait bien, il est réprimandé ; s' il fait mal, il est réprimandé. [2.415 #781] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des maîtres exigeants qui grondaient toujours. Les Vazaha ou Blancs, avaient la réputation d'être exigeants. [2.415 #781] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 58 | |||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ayez beaucoup d' enfants car dans le nombre il y en aura de bons. [2.415 #923]
Ayez beaucoup d' enfants, car (parmi eux) il y en aura forcément des bons. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 59 | Maro ny mpihira fa ny manga feo no izy indrindra. [2.558 #2143]
Maro no mpihira, fa ny manga feo no izy indrindra. [2.653 #1638, 2.415] Maro no mpihira, fa ny tsara feo no fidina. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il y a beaucoup de chanteurs, mais c' est celui qui a une belle voix qui est le meilleur et qui est choisi. [2.415 #3587] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Parmi les bons on choisit les meilleurs pour discourir ou commander. [2.415 #3587] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 60 | Maro ny valala, fa ny ambolo no tsara soratra. [2.415 #5100] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Nombreuses sont les sauterelles, mais c' est la sauterelle ambolo qui a de belles couleurs. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait d'une personne aimée. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 61 | Maso voan' ny sakay, ka ny sisa no tandremana tsara. [2.558 #2162]
Maso Maso voa sakay, ka ny sisa no tandremana. [2.165 #1133] Maso voa sakay : ny sisa no tandremana. [2.974 #269] Maso voa sakay : ny sisa no tandremo tsara. [2.653] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Raha indray mandeha no voan-javatra, mitandrina mafy tsy ho voa intsony amin' ny sisa. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Oeil atteint par le piment : faites attention à l'avenir. [2.415]
Quand le piment vous est entré dans les yeux, il ne reste qu’à s’en préserver à l’avenir. [2.974 #269] Quand on a eu les yeux piqués par le piment (une fois), on est sur ses gardes à l' avenir. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Une fois atteint il est trop tard, mais il faut être sur ses gardes pour l'avenir. [2.415 #2721] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 62 | Matokia manenona, fa tsara kofehy | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 63 | Mena fify tahaka ny henan-kisoa tsara ritra. [2.558 #2223]
Menafify toy ny henan-kisoa ritra. [2.415 #4520, 2.653 #1700] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Rouge foncé comme de la viande de porc rôtie. [2.415 #4520] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 64 | Mianara mamindra, fandrao bingo ; mahaiza mitsako, sao kenda; misakafoa tsara mba tsy ho reraka. [2.415 #6189] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Apprenez à marcher pour ne pas devenir bancal ; apprenez à mâcher pour ne pas vous étrangler ; mangez bien pour que vos forces ne défaillent pas. [2.415 #6189] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | En tout, il est nécessaire d' apprendre. [2.415 #6189] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 65 | Miaraka amin' ny ferena, ka ny tsara fanahy no maimbo. [2.165 #281] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | En allant avec quelqu' un couvert de plaies, les bons seront déshonorés (litt. puants). [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 66 | Miaraka efatra manaratsy dia, telo misy ambiny, ny tokana tsy ampy fa ny roa no tsara indrindra. [2.558] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 67 | Midera ny ratsy : manambany tena, mankahala ny tsara : be fialonana. [2.558 #2276] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 68 | Midera ny ratsy, mila angatra ho any tena; manaratsy ny tsara, manao | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 69 | Mihazakazaka tratran' ny miadana. [1.1]
Mihazakazaka tratry ny miadana. [2.415 #6174] Mihevera tsara sao mihazakazaka tratry ny miadana. [2.558 #2323] Nahoana no mihazakazaka tratry ny miadana? [2.165 #674, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza ny olona mirotoroto foana na maimay fotsiny fa tsy mahatozo ka tratran' ny mandeha milamina tsy miriodriotra firy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Celui qui court est souvent atteint et même dépassé par celui qui va lentement. [2.415 #6174]
Comment se fait-il que ceux qui courent soient rattrapés par ceux qui vont lentement? [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Celui qui se presse trop, fait mal sa besogne et est obligé de recommencer. [2.415 #6174]
Comme dans la fable du lièvre et de la tortue. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 70 | Mihevera tsara fa ny andro iray no tsy tanty. [2.165 #1167, 2.415 #6235]
Mihevera tsara fa ny andro iray no tsy zaka. [2.558 #2322] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Faites bien attention car il suffit d' un jour pour un malheur. [2.415 #6235]
Prenez garde, car il suffit d' un jour pour qu' une catastrophe se produise. [2.165 #1167] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 71 | Miorena tsara raha hiorina, fa aza manao sarin-domano. [2.415 #3356] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Si vous voulez faire valoir vos droits, précisez-les, mais ne faites pas des détours et des feintes comme les nageurs. [2.415 #3356] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait de ceux qui ont des prétentions vagues. [2.415 #3356] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 72 | Mitavandra saimbo tsara, mangaro vary miongana. [1.147 #M120] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 73 | Mitondra teny tsy azo, ka averimberin' ny olona | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Commissionnaire qui part trop vite : il porte des paroles qu' il ne comprend pas et on le renvoie sans cesse pour se mieux renseigner. [2.415 #3409] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 74 | Mody mandefitra (tsara imaso) kanjo handrobo. [2.558 #2547] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 75 | Na dia eo aza ny akanga tsara soratra, ny afindrafindrao tsy azo avela. [1.62] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Tsy ny fomba aman-panao entin' ny vahiny avy any ivelany mihitsy no hanariana an'izay mahazatra sy maha izy ny tena, na dia atao aza hoe misy mitondra soa ihany amin'ireny fanao vahiny ireny. [1.62] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 76 | Nahoana no hena tsara no handrahoina ka kitay fakoina no zahana ? [2.558]
Nahoana no hena tsara no hohandroina, ka dia kitay fakoina no tadiavina ? [2.415 #4540, 2.653 #2043] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Pourquoi, lorsqu' on a une bonne viande à faire cuire, aller chercher des détritus ramassés partout, au lieu de paille à brûler ? [2.415 #4540] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Par paresse ou économie mal entendue, on risque d' avoir une viande mal cuite. [2.415 #4540] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 77 | Namono akoho tsara ihany, ka Namonoana akoho tsara ihany ; ka | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 78 | Natory tsara ondana, fa tsy afak' aretina. [2.415 #3282] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Dormir sur un bon oreiller, sans être débarrassé de sa maladie. [2.415 #3282] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Les soucis restent. [2.415 #3282] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 79 | Na tsara aza ny mizara, ny hizara sofi-toho mahasanganehana. [2.558 #2772] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 80 | Ny andevo loza tompo no tsara midina, tsy ampy ny omen’ ny tompony. [2.415 #2317] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Les esclaves auxquels les maîtres ne donnent pas de quoi se vêtir, revêtent les habits de leurs maîtres lorsqu' ils descendent les laver. [2.415 #2317] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des maîtres avares. [2.415 #2317] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 81 | Ny fahamarinana no mpiaro tsara indrindra. [2.415 #2957] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | La justice et la vérité sont les meilleurs protecteurs. [2.415 #2957] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 82 | Ny fitiavana no tsara noho ny rakitra saro-bidy. [2.415 #5121] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | L' affection vaut plus qu'un trésor. [2.415 #5121] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 83 | Ny hazo no vanon- Ny hazo no vanon- | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Ny zavatra no vanona dia ny any amin' ny fototra no tsara. [1.1]
Ny zavatra tsara dia avy amin' ny zavatra tsara ihany. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Si avec un arbre, on peut faire une pirogue c' est grâce à la forêt où il a poussé. [2.165]
Si on peut faire une pirogue avec un arbre, c' est que l' arbre a poussé dans la forêt. [2.415 #2774] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 84 | Ny hazo tsara mamoa tsara, ny hazo ratsy mamoa ratsy. [2.415 #2962] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Le bon arbre produit de bons fruits, la mauvais arbre produit de mauvais fruits. [2.415 #2962] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait de la conduite, bonne ou mauvaise. [2.415 #2962] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 85 | Ny kitoza no tsara mihantona, fa ny teny tsy mba tsara mihantona. [2.653]
Ny kitoza no tsara mihantona, fa ny teny tsy tsara mihantona. [2.165 #336] Ny kitoza no tsara mihantona fa tsy ny teny. [2.558 #3052] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il est bon de suspendre le "kitoza" mais non pas les querelles. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | C. à. d. qu' avec le temps les querelles ne font que s' envenimer; on appelle "kitoza" de la viande coupée en longues tranches et boucanée au feu ou au soleil. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 86 | Ny | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Parce que que tu as de nombreux enfants, tu es comme une étoffe de couleur rose qui garde l' éclat de sa couleur, et tu seras aimée de ton mari jusque, dans ta vieillesse. [2.415 #1312] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Paroles dites à l'épouse féconde ; les femmes stériles étaient souvent répudiées. [2.415 #1312] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 87 | Ny mangotraka naman’ ny masaka; ny tsara antoka naman’ ny lasa. [2.653 #2327]
Ny mangotraka naman' ny masaka, ny tsara mpiantoka naman' ny vonona. [2.558 #3119] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 88 | Ny marina mitavozavoza tsy mahaleo ny lainga tsara lahatra. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza ny halehiben' ny fahaizana miteny sy mandahatra ka izay tsy mahazava sy manohana ny marina ananany dia mety ho resin' ny lainga voalahatra amin' ny teny mirindra tsara. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 89 | Ny maty no tsara levenana, ny velona no mifankatia. [2.558 #3137] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 90 | Ny miara-komana no tsara, hoy | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 91 | Ny mpanjatobe roa ray : anatiny mahazo ny trafony, Ny mpanjatobe tsara ray roa, ka anatiny mahazo ny trafony, any Ny mpanjatobe tsara ray roa, ka anatiny mahazo trafony, any | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Les richards ont deux prérogatives : chez eux ils ont la bosse du boeuf, dehors ils emportent la poitrine. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 92 | Ny nifin’ ondry no tsara tokana, fa ny mandeha irery tsy valiana. [2.653]
Ny nifin’ ondry no tsara tokana, fa ny teny tsy tsara tokana. [2.653] Ny nifin' ondry no tsara tokana fa tsy ny teny. [2.558 #3171] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 93 | Ny raharaha maharitra ela no tsara indrindra. [2.415 #3290] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Les affaires les meilleures sont celles qui durent longtemps, parce qu' elles sont mieux approfondies. [2.415 #3290] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 94 | Ny raharaha no lavorary : ny | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 95 | Ny roa no tsara noho ny iray; raha lavo, misy mpanarina. [2.165 #243] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Deux valent mieux qu' un; car si l' un tombe, l' autre le relève. [2.165 #243] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 96 | Ny Ny | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il est bon de guérir sans prendre de remèdes. [2.415 #2816]
Il n' est pas mauvais de guérir sans prendre de remèdes. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 97 | Ny soa filaza, ny tsara | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Le bien se dit, il se fait écouter. [2.415 #2972] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 98 | Ny teny toy ny fonosana ka izay mamatotra no tsara mamaha. [2.558 #3286]
Ny teny toy ny fonosana : ka izay mamono no mamaha. [2.165 #545, 2.415 #4795, 2.653 #2495] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | La parole est comme le noeud fait au coin du lamba pour envelopper quelque chose : c' est celui qui a fait le noeud qui peut le délier. [2.415]
Les paroles sont comme un paquet, et c' est celui qui l' a attaché qui le détache aussi. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait surtout des contrats : seuls les contractants peuvent se délier. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 99 | Ny tsara lafin-kavana dia sambatra, ny ratsy lafin-kavana dia sambotra. [2.415 #1122, 2.653 #2514] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ceux qui appartiennent à une bonne parenté sont heureux ; ceux qui appartiennent à une mauvaise parenté sont malheureux comme des esclaves pris à la guerre. [2.415 #1122] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe, fait d'un jeu de mots entre sambatra et sambotra, disait la puissance du lien familial. [2.415 #1122] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 100 | Ny tsara no haratsina, ny halavolo ; ny ratsy no hatsaraina, voasisika. [2.415 #4886, 2.653 #2515] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Si on dénigre un homme de bien, c' est par aversion ; si on dit du bien d' un méchant, c' est qu' on a été séduit par ses cadeaux. [2.415 #4886] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 101 | Ny tsara sarotro tsy mba lena, ny tsara kiady tsy mba hanin' omby voly. [2.415 #820, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Celui qui est muni d' un bon capuchon n' est pas mouillé, celui dont la propriété est protégée par un bon poteau de défense n' a pas ses champs dévastés par les boeufs. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | On n' a rien à craindre quand on possède un bon protecteur. [2.415 #820] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 102 | Ny tsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ce qui est mauvais, c' est de n' avoir personne qui vous avertisse ; mais quand on a quelqu' un qui vous avertit et réprimande, c' est bien. [2.415 #6523] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 103 | Ombalahy lafon' ny feony. [1.1]
Ombalahy lafon' ny vavany. [1.1] Ombalahy tsara feo : lafon' ny vavany ihany. [2.415 #6031] Ombilahy tsara feo ka ny vavany ihany no mahalafo azy. [2.558 #3420] Ombilahy tsara feo, ka ny vavany no mahalafo azy. [2.165] Ombilahy tsara feo : lafon’ ny vavany ihany. [2.653] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Ny tanjaky ny omby no mazàna jeren' ny mpampiady omby raha mividy omby izy, fa tsy ny fitrenany akory; koa itý ohabolana H.S., dia enti-milaza ny olona izay zavatra tsy dia manao ahoana loatra no mampisy vidiny azy. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | C' est comme un taureau lâche au combat, mais qui beugle bien : il n'est bien vendu qu' à cause de son gosier. [2.415 #6031]
Un taureau qui a une bonne voix; c' est sa voix (litt. sa bouche) qui le fera vendre. [2.165 #1194] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des fanfarons sans mérite. [2.415 #6031] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 104 | Ondrilahy tsara toetra : sady be mangy no lava hofaka; ka manatrika, matin’ ny manginy; miamboho, matin’ ny hofany. [2.415 #2234, 2.558 #3455, 2.653 #2581] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Bélier de belle apparence : il a la nuque charnue et la queue longue et grosse ; s' il regarde en face on le tue à cause de la grosseur de sa nuque ; et s' il se retourne on le tue à cause de sa queue. [2.415 #2234] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des gens victimes de leur prospérité et de leurs biens. [2.415 #2234] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 105 | Oro tavin’ i | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 106 | Raha kamboty tsara laoka, ary malahelo ary fady, dia mba isan' ny mpanan-karena ihany. [2.415 #1039, 2.653]
Raha kamboty tsara laoka, ka malahelo àry fady, dia isan' ny mpanana ihany. [2.558 #3589] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Orphelin qui trouve une bonne nourriture, et malheureux qui ne manque de rien : c' est comme s' ils étaient riches. [2.415 #1039] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe se disait des bonnes aubaines. [2.415 #1039] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 107 | Raha manala ny nifin’ ny sasany, tsy Raha manala ny nifin' olona tsara ihany, ka nony alan' | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 108 | Raha misy milaza azy ho | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 109 | Raha mitsidika be. [2.415 #6600]
Raha tsara ny andro. [2.415 #6600] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Quand le soleil entre plus avant dans la maison : vers deux heures après midi. [2.415 #6600] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 110 | Raha mpivady tsy Raha mpivady tsy hifankatia, ka dia ny mianadahy mifanaja no tsara. [2.415] Raha mpivady tsy hifankatia: ny mianadahy mifanaja no tsara. [2.558 #3630, 2.653 #2701] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Lorsque des époux ne s' aiment plus et ne se respectent plus, il vaut mieux que le divorce soit prononcé et que la femme redevienne la soeur respectée et protégée de son frère. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 111 | Raha omby mianaka ratsy foana, tsy mahaleo ny hadivory tsara rano velona manandriana olona. [2.415 #2237, 2.558 #3644, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Une mauvaise vache laitière avec son veau, cela ne vaut pas une bonne habitation entourée de fossés protecteurs et pourvue d' une bonne eau courante qui donne aux habitants un air de prospérité. [2.415 #2237] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 112 | Raha tsara ny | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Une homme qui a une belle-soeur, belle et sage, jette un sort à son frère pour le faire mourir et épouser la veuve ; s' il convoite les boeufs et les esclaves de son frère, il lui cause du tort pour s' enrichir. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 113 | Raha vazo mitovy ihany, ahoana no hita rano. [2.558 #3678]
Raha vazo mitovitovy ihany, dia ny tsy mita rano no akariko ho vady. [2.415 #780, 2.653] Raha vazo mitovitovy ihany, dia ny tsy mita rano no alaina. [2.415 #1232] Raha vazo mitovitovy ihany, dia ny tsy mita rano no tsara. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Entre deux femmes de qualités égales, il vaut mieux prendre la plus proche, celle qui n' est pas de l' autre côté de l' eau. [2.415 #1232]
Entre deux maîtresses qui se valent à peu près, je prends pour femme celle que je peux avoir sans passer la rivière. [2.415 #780] S' il s' agit de deux jeunes filles de condition à peu près égale, je prendrai plutôt celle pour laquelle il n' est pas besoin de traverser l' eau. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Entre deux biens, il faut prendre le plus sûr ou le plus facile. [2.415 #780]
Les choses étant à peu près égales par ailleurs, on choisit toujours la plus facile à faire. [2.165] Se disait pour le choix d'une maîtresse, ou pour celui d' une fiancée ; sens plus général : entre deux affaires d' égale importance, il faut choisir la plus facile. [2.415 #1232] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 114 | Raha vinanto tsara fividy ka mitondra ny matomperiny ary mivimbina ny avany, dia tsy mba vinanto fa | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Si votre gendre achète bien et porte à la main un beau morceau de graisse, ce n' est plus un gendre mais un vrai fils. [2.415]
Si vous avez un gendre qui achète bien et apporte un bon morceau de graisse à la main, ce n'est plus un gendre, c'est un vrai fils. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 115 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 116 | Randran-dRenivarengina : ny tsy nanina tsara | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 117 | Rangahy no tsara angady, ka Rafotsy no mandimandina ; Rangahy no maty fonosana, ka Rafotsy no mafana tokantrano. [2.415 #1326] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | L' homme travaille bien ses rizières et la femme est bien propre ; l' homme garde bien ses richesses et la femme est active à soigner son ménage. [2.415 #1326] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des époux laborieux et bien d'accord. [2.415 #1326] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 118 | Ranomasina tsara tsinjovina; | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 119 | Ratsy tarehy Ratsy tarehy Ratsy tarehy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Laide à qui le malheur porte bonheur : c' est quand elle a les cheveux éparpillés et en désordre en signe de deuil, qu' elle commence à être bien. [2.415 #1784]
Une femme laide qui profite par son malheur, car quand ses cheveux sont défaits, elle parait jolie. Les femmes malgaches se défont les cheveux pour marquer leur deuil. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe correspond à: A quelque chose malheur est bon. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 120 | Sabakaka ambody riana : tsara toerana, fa tsy mahita tory. [2.653 #2809, 2.974 #279] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Crapaud au-dessous d’une cascade : le paysage est superbe, mais le sommeil est impossible. [2.974 #279] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 121 | Sakafo tsara saro-baliana. [2.558 #3793, 2.653 #2827] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 122 | Sakalava very omby ka ny sisa no atao tsara (mafy) hidy. [2.558 #3800] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 123 | Sodifafana an-tanin-drazana: na atsipy aza mandohalika ihany. [2.415 #6487, 2.653]
Sodifafana atsipy vao mandohalika. [2.415 #6488] Sodifafana ka atsipy vao manongalika. [2.415 #6488] Sodifafana ka natsipy any Tahaka ny sodifafana : atsipy vao mandohalika. [2.653 #2965] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Plante sodifafana dans sa terre : elle a beau être renversée à terre, elle s' agenouille. [2.415 #6487]
Plante sodifafana : lorsqu' on la renverse et jette à terre, elle se recourbe et semble fléchir le genou. [2.415 #6488] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Allusion à la forme recourbée de cette plante. Ce proverbe se disait des personnes tellement attachées quelles acceptent tous les traitements. [2.415 #6487]
Se disait des gens qui ont besoin, pour s' amender, d' être traités sévèrement ; il se disait par exemple, dans le mariage, des femmes difficiles à traiter. [2.415 #6488] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 124 | Sora-damba napetaka amin’ ny maty : tsara tsy azo alaina. [1.147 #S44] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 125 | Sora-damba | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 126 | Sosoa rano | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 127 | Tahaka ny sodifafana : nariana any | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 128 | Tandroho tsara ladina no ao ka aza mitsipelika ho | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 129 | Tanimanga voaevotra, ka miampy kely dia takotra. [2.558 #4043]
Tanimanga voahevitra ka raha miampy kely dia takotra. [2.415 #3303, 1.1] Tanimanga voahevitra: miampy kely dia takotra. [2.165 #1224, 2.653 #3009] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza izay efa tsara karakara na fiomanana ka mora dia mora ny mamita azy ho tonga lafatra. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Avec de l' argile bien préparée, on fait facilement un couvercle de marmite. [2.415 #3303]
Un morceau d' argile dont on pensait faire quelque chose: on y ajoute un peu, et c' est un couvercle de marmite. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Affaire bien préparée est facile à exécuter. [2.415 #3303]
Se dit d' une idée à peu près mûre, ou d'une chose à laquelle il ne manque pas beaucoup pour être terminée. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 130 | Tanora tsara, fa antitra vao ratsy tahaka ny vero. [2.558 #4065]
Toy ny vero : tsara faniry fa ratsy antitra. [2.165 #1946, 2.415 #1868, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Comme les "vero" (longues herbes): elles poussent bien, mais ne sont pas bonnes une fois vieilles. [2.165 #1946]
Les gens c' est comme l' herbe haute qu' on appelle vero : c' est bien quand cela pousse et quand c' est vert, mais quand c' est vieux et desséché c' est vilain. [2.415 #1868] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 131 | Tohy vakan’ Antalaotra, tsara lahatra. [1.147 #T78] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 132 | Toy ny rano ny harena, ka tsy izay mahery mantsaka no manam-be, fa izay tsara sinibe. [2.558 #4318] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 133 | Tolon’ aomby | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 134 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 135 | Totozy latsaka amy ny hero-dronono: maty, tsara fonosana; velona, fotsy volom-bava sady tsara lamba hitafy. [2.653 #3162]
Totozy latsaka amin' ny hero-dronono : maty tsara fonosana, velona fotsy volombava, sady tsara lamba fitafy. [2.558] Totozy latsaka amin' ny hero-dronono : maty, tsara fonosana ; velona, fotsy volombava sady tsara lamba hitafy. [2.415 #1588] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Souris qui tombe dans la crème du lait : morte elle est bien enveloppée ; vivante elle a la moustache blanche et le lamba qui la couvre est bien beau. [2.415 #1588] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des parures des jeunes filles courtisées. [2.415 #1588] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 136 | Traotrao vandana, kibo voananto : izay | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 137 | Tsara aloha, fa ratsy aoriana, hoatry ny omby folona. [2.415 #1723]
Tsara aloha fa ratsy aoriana, ohatra ny omby folona. [2.653] Tsara aloha fa ratsy aoriana, toy ny omby bory rambo. [2.558] Tsara aloha fa ratsy aoriana, toy ny omby folona. [2.558] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Beau par devant mais laid par derrière, comme un boeuf dont la queue est coupée. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe, outre son.sens matériel, avait un sens moral et se disait des gens qu' on encensait par devant et qu' on dénigrait par derrière. [2.415 #1723] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 138 | Tsara didy fa misy tangozany; tsara hatsaka fa misy volony. [2.165 #2307] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 139 | Tsara fa tsy angatra. [2.415 #5967] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Dont on ne peut nier la bonté sans mentir. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Il ne faut pas pousser la bonté jusqu'à la faiblesse : on y perd toute autorité. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 140 | Tsara hateloana, hoatry ny be volombava noharasana. [2.415 #1724]
Tsara hateloana, ohatra ny be volom-bava noharasana. [2.653] Tsara hateloana ohatra ny be volom-bava noharatana. [2.558] Tsara hateloana ohatra ny volom-bava haratana. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Beau pendant trois jours comme un homme à forte barbe qu' on a rasée. [2.415 #1724]
Bon pour trois jours, comme lorsqu' on vient de se raser. [2.165 #113] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait de charmes de peu de durée. [2.415 #1724] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 141 | Tsara kely, hoatry ny zanak' Tsara kely, ohatra ny zanak’ | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Beau pendant l' enfance, comme les enfants de Namehana. [2.415 #1541] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 142 | Tsara manitra afon' anjavidy, kitain' ny mpanjaka. [2.415 #260] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Feu d'ambaville au doux parfum, feu de roi. [2.415 #260] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | L' ambaville était une haute bruyère très inflammable et de bonne odeur que les Malgaches appréciaient beaucoup pour le chauffage ; les meilleures choses sont pour le souverain ; elles sont dignes de lui. [2.415 #260] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 143 | Tsara miankandrefana hoatry ny miaramila rombina. [2.415 #4031]
Tsara miankandrefana, ohatra ny miaramila rombina. [2.653] Tsara miankandrefana sahala amin' ny miaramila rombina. [2.558 #4405] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Qui se trouve bien quand il va vers l' ouest, comme un soldat qui a un bec-de-lièvre. [2.415 #4031] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Allusion au vent de l'est très fréquent. [2.415 #4031] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 144 | Tsara | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 145 | Tsara | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 146 | Tsara ny miezaka fa Tsara ny miezaka, kanefa omban' ny amboa manana. [2.165 #1242] Tsara ny miezaka, saingy omban’ ny amboa manana. [2.415 #3822, 2.653 #3286] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | C'est très beau d'aller vite, mais on a cela de commun avec les chiens. [2.415 #3822]
Il est bon de courir (de toutes ses forces), mais un chien en fait autant. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Donc, il ne faut pas s' en vanter. [2.165]
Il ne suffit pas d' aller vite, mais il faut bien faire. [2.415 #3822] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 147 | Tsara ny tantana, fa ny rafozana no tsy enina. [1.1]
Tsara ny tantana fa ny rafozana no tsy henina. [2.558 #4409] Tsara ny tantana, fa sangy ny rafozana no tsy enina. [2.415 #1479] Tsara ny tatana, fa saingy ny rafozana no tsy enina. [2.653 #3287] Tsara ny tatana, fa | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Aza atao be ny raharaha ka ny voly vary indray no tsy efa. [1.1]
Ny tena zavatra indray no hadino. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | La distribution de viande est parfaite mais les beaux-parents n' ont pas reçu leur part. [2.415 #1479]
La viande (ou le riz) a été bien partagée, mais les beaux-parents n' ont pas eu leur part. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | C' était dire avec ironie que la distribution était mal faite. [2.415 #1479]
Grave faute! [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 148 | Tsara raha maniry zaza ka tera-dahy. [2.415 #948]
Tsara raha maniry zaza ka tera-dahy, naniry harena ka nahavita trano. [2.558 #4411] Tsara raha naniry zaza ka tera-dahy. [2.653 #3289, 2.974 #128] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Heureuse la femme qui désirait un enfant et qui a mis au monde un fils. [2.415 #948]
Il est doux, quand on a désiré un enfant, d’avoir un garçon. [2.974 #128] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait de ceux qui voyaient leurs désirs se réaliser. [2.415 #948] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 149 | Tsara Ramatoa, tsara Raivo, fa i Fara manan-tombo kokoa. [2.558 #4412] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 150 | Tsara tarehy petaka orona ka voatondro iray no tsy | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Zavatra kely matetika dia ampy hanimba zavatra iray izay mety ho tsara amin' ny ankapobeny. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 151 | Tsara tarehy tsy Tsara tarehy tsy Tsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Beau visage auquel les parures ne vont pas : il n' a qu' à rester dans l' état où le Créateur l' a fait. [2.415 #2471] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des personnes sur qui les parures jurent. [2.415 #2471] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 152 | Tsara vava ka | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 153 | Tsara volana imaso. [2.415 #4960]
Tsara volana imaso, tahaka ny ombin' Tsara volan’ imaso, ohatra ny ombin’ | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Qui donne de bonnes paroles en face. [2.415 #4960] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait des hypocrites. [2.415 #4960] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 154 | Tsara zanaka, ka afa-tondro-maso ary tsy mandry | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 155 | Tsy mety raha tsara vava ririnina, toy ny | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 156 | Tsy misy tsara feo noho ny papelika, fa midoka tena ka mahamonaina. [2.558 #307]
Tsy misy tsara feo noho ny papelika; fa raha midoka tena, mahamonamonaina. [2.653 #3548] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 157 | Tsy misy tsara hoatry ny fanambadiana mifanaraka. [2.415 #1347]
Tsy misy tsara ohatra ny fanambadiana mifanaraka. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Il n' y a rien de plus beau qu' un ménage uni. [2.415 #1347]
Rien n' est plus beau (ou meilleur) que des époux unis. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 158 | Tsy soa tsy ratsy Tsy soa tsy ratsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Ni beau ni laid, comme l' extérieur d' un lézard : pour dire qu' il est beau, il a la bouche trop pointue ; mais pour dire qu' il est laid, il a cependant des bigarrures. [2.415 #5835] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 159 | Tsy tsara nify anoloana aho ka hitsako alohan' ny vazana. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Enti-milaza ny tsy tokony hanaovan-javatra alohan' izay ambony na manam-pahefana noho ny tena. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 160 | Tsy tsara tsy ratsy ohatra ny andro ririnina. [1.1] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana malagasy | Ilazana toe-javatra na toetr' olona tsy hita hatao tsara na ratsy tanteraka (mitovy amin' ny hoe "tsy maina tsy lena" entin' ny olona milaza ny ririnina koa). [1.1] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 161 | |||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Des petits villages que les enfants font pour s' amuser: ils font quelque chose de joli pour le défaire ensuite. [2.165]
Petits villages faits par des enfants en s' amusant : ce sont de belles choses faites pour être détruites ensuite. [2.415 #5345] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait de l'inconstance. [2.415 #5345] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 162 | Vady namboarina, ka tsara amin' ny lehibe, fa any ny andro iray. [2.558 #317] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 163 | Valam-paria tsara hatsaka : na kely aza, mitety tora-kovitra ihany. [2.653]
Valam-parihy tsara hatsaka, ka na ny kely aza mitety tora-kovitra ihany. [2.165 #1686] Valam-parihy tsara hatsaka : na ny kely aza mitety mihovitra ihany. [2.558 #4845] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Une bordure (entre deux rizières) trop bien coupée: même les petits qui y passent ne le font pas sans trembler. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Cette bordure, servant aussi de sentier, a été trop coupée, par avarice peut-être, et elle est devenue trop étroite; il y a danger de tomber dans la rizière, d' un côté ou de l' autre. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 164 | Valavala ny hataka, tambiko ny laho ; mahavoa tsara, tsy mahavoa tsara. [1.147 #V10] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 165 | Vehivavy tsara tarehy petaka orona : voantondro iray monja no tsininy. [2.415 #1794, 2.653 #3656]
Vehivavy tsara tarehy petaka orona, voantondro iray no tsininy. [2.415 #1601] Vehivavy tsara tarehy petaka orona: voatondro iray monja no tsininy. [2.165 #1298] Vehivavy tsara tarehy Zazavavy soa petaka orona: voantondro iray no tsininy. [2.415 #1601, 2.653 #3785] Zazavavy tsara voavitsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Femme jolie mais qui a le nez camus : il ne s' en faut que d' un travers de doigt pour qu'elle soit parfaite. [2.415 #1794]
Jeune fille agréable ou femme au joli visage avec le nez camus : il ne s' en faut que d' un travers de doigt pour quelle soit parfaite. [2.415 #1601] Une belle femme avec un nez écrasé: elle n' a qu' un tout petit défaut. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Bien difficilement tout est parfait ; ce proverbe se disait des choses qui n' avaient qu' un léger défaut. [2.415 #1601] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 166 | Veloma, soava tsara. [2.415 #4181] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Vivez, soyez bon et heureux. [2.415 #4181] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Termes de remerciements. [2.415 #4181] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 167 | "Veloma, soava tsara" , tsy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | On ne vivez heureux, prospérez. [2.415 #1356]
Un "au revoir, portez-vous bien" ne suffit pas à entretenir une famille. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Ce proverbe a été inventé et mis en circulation par le missionnaire J. Parrett qui, sous l' ancien royaume malgache, avait remarqué combien souvent un fonctionnaire se contentait, pour tout paiement, de dire ces paroles à ceux qui avaient travaillé dur pour lui. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 168 | Voahangy tsara vaventy | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Belles et grosses perles : parure qui sauve de toute humiliation. [2.415 #2476] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 169 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 170 | Vomanga miotrika ampombo : na mba tsara ihany fa fotsy ratsy. [2.415 #2267]
Vomanga miotrika ampombo : na mba vaventy ihany aza, dia sady matsatso no fotsy ratsy kosa. [2.415 #2267] Vomanga miotrika ampombo : tsara ihany fa fotsy ratsy. [2.558 #324, 2.653] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Patates cuites au feu de son : elles ont beau être grosses, elles sont fades et d' un blanc sale. [2.415 #2267] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Se disait parfois de certains riches et des richesses mal acquises. [2.415 #2267] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 171 | Vonizongo very omby : ny sisa no hatao tsara hidy. [2.415 #6263, 2.653 #3737] | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Homme des Vonizongo qui a perdu un boeuf : il enfermera bien les autres. [2.415] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Un homme averti en vaut deux. [2.415 #6263] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 172 | Vorondolo Vorondolo | ||||||||||||||||||||
Dikanteny frantsay | Hibou qui a donné naissance à un oiseau bleu : celui-ci est plus beau que son père. [2.415 #1012]
Un hibou qui a donné naissance à un oiseau bleu, ce dernier est plus beau que son père. [2.165] | ||||||||||||||||||||
Fanazavana frantsay | Enfant qui dépasse ses parents. [2.415 #1012] | ||||||||||||||||||||
Ohabolana 173 | |||||||||||||||||||||
Ohabolana 174 | Zanak' | ||||||||||||||||||||
Fizahan-teny |
| ||||||||||||||||||||